Tên di sản : Nhà lưu niệm ông Lê Chủ - Nguyên Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa
Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa
Loại di tích :
Di tích lịch sử
Sô quyết định : Số 4089/QĐ-UBND
Giới thiệu
Ngôi nhà được xây dựng trên vị trí của ngôi nhà gia đình ông ở trước kia có cấu trúc như một nhà thờ, hình chữ Đinh (J), gồm ba gian Tiền đường và một gian Hậu cung, phía trước là sân và cổng.
Cổng: Được xây dựng bằng gạch chắc chắn, gồm 4 cột. Hai bên ngoài cùng là hai trụ biểu thấp hơn so với hai cột nanh ở giữa. Khoảng cách hai cột ở giữa rộng 3m. Kích thước hai cột này cao 3,2m; rộng 0,47m x 0,47m, phía trên mỗi cột được đắp hình 4 con chim phượng, thể hiện “bốn phương, tám hướng” của vũ trụ. Nối giữa hai cột nanh bằng hai cánh cửa được làm bằng sắt.
Từ các cột giữa nối hai cột trụ biểu hai bên bằng tường gạch, kích thước bằng nhau, chiều cao 2,3m; chiều rộng 0,97m. Hai trụ biểu được xây vuông, cao 2,6m; rộng 0,33m, phía trên đắp hai con nghê chầu. Từ hai cột hai bên, được xây nối với tường bao quanh, nhằm bảo vệ di tích được tốt và thâm nghiệm hơn.
Sân: có diện tích 135m2 (chiều dài 15m; chiều rộng 9m), được lát gạch bát có kích thước 25cm x 25cm, xung quanh được bao tường thấp.
Tiền đường: Từ sân lên nhà tiền đường gồm 5 bậc tam cấp dọc theo chiều dài của ngôi nhà (dài 10,8m; rộng 0,3m; cao 0,25m). Tiền đường được xây bằng gạch, xi măng gồm 3 gian, 2 chái, quay theo hướng Nam, diện tích 61,56m, chiều dài 10,8m; chiều rộng 5,7m (hiên rộng 1,2m) gian giữa có diện tích 13,5m2 (chiều dài 4,5m; chiều rộng 3m); hai gian bên bằng nhau, diện tích 12,15m2 (chiều dài 4,5m; chiều rộng 2,7m). Nền nhà lát gạch bát, kích thước 0,25m x 0,25m.
Phần kết cấu gồm hai vì được làm bằng bê tông cốt thép theo kiểu chồng rường, kẻ chuyền sơn màu giả gỗ. Phần mái của di tích được đổ bê tông và gián ngói vậy. Phía trên tường hồi hai bên được làm thêm mái để che hiên phía chái nhà. Hiên nhà chạy dài theo chiều ngang của nhà tiền đường và dọc theo chiều của chái nhà. Phía ngoài được làm lan can xuân hoa bao quanh, nên được lát gạch bát.
Hệ thống cửa của nhà tiền đường gồm 3 cửa ra vào có kích thước bằng nhau (cao 1,98m; rộng 2,27m), gồm 4 cánh đều được làm bằng gỗ theo kiểu “thượng song, hạ bản”. Ngưỡng cửa được xây bằng gạch, phía trên ngạch cửa được làm các ô theo kiểu xuân hoa.
Hậu cung: Được nối liền với nhà tiền đường tại gian giữa. Diện tích của nhà tiền đường 9,9m2 (chiều dài 3,3m x chiều rộng 3m). Phía trên gồm hai mái, được đổ bê tông và gián ngói vẩy.
Hiện nay, nhà lưu niệm ông Lê Chủ được bài trí như sau: Tại nhà Tiền đường treo một số hình ảnh chân dung và hoạt động của ông Lê Chủ, các bức Huân, Huy chương Nhà nước trao tặng ông và ảnh gia đình.
Gian Hậu cung xây một ban thờ ông Lê Chủ. Ban thờ được xây bằng gạch, xi măng có kích thước cao 1,21m; rộng 0,6m; dài 3m. Phía trên đặt bát hương và một số đồ thờ khác như: đài nước, lọ hoa, ống hương,...
Các hiện vật trong di tích:
Hiện vật bằng gỗ gồm:
Long ngai mới: 01 cái;
Mâm bồng mới: 01 cái;
Đài chén mới: 03 cái;
Ống hương (mới): 02 cái;
Ống hoa (mới): 02 cái;
Tắc tải mới: 01 cái;
Hiện vật bằng đồng:
Lư hương (mới): 01 cái;
Hạc (mới): 01 đôi;
Hiện vật bằng sứ:
Độc bình (mới): 02 cái;
01 bát hương (mới): 03 cái;
Lọ hoa 04 cái;
Hiện vật bằng giấy:
Bằng khen: 01 cái;
Huân chương độc lập hạng 3: 01 cái;
Huân chương Hồ Chí Minh: 01 cái;
Ảnh CP 12 (30cm x 45cm): 04 cái.